Ford hiện đang chuẩn bị những công đoạn cuối cùng để ra mắt chiếc Focus thế hệ thứ 4 vào ngày 10/4 tới.
20 năm về trước, bất cứ tạp chí về ô tô nào trên toàn cầu vào lúc đó đều phải có ít nhất 1 trang bìa ghi lại hình ảnh chiếc Ford Focus 1998. Vào thời điểm đó, Focus đánh dấu bước tiến vượt bậc về thiết kế của thương hiệu Mỹ và trên cả là kết thúc kỷ nguyên của dòng Escort, đánh dấu bước khởi đầu của Focus tại cả 2 đầu cầu Tây và Đông Âu.
Bước đệm Escort (1967)
Người tiền nhiệm của Focus là Ford Escort ra mắt lần đầu vào cuối năm 1967 và nhanh chóng trở thành một trong những dòng xe được chuộng nhất châu Âu. Ford chỉ mất 6 năm để "thuận theo số đông" và bán ra 2 triệu chiếc Escort. Ngoài phân khúc phổ thông, Escort còn lấn sân sang đường đua rally, qua đó tạo nền tảng cho các phiên bản hiệu suất cao của người em sau này.
Tổng cộng, 6 thế hệ của Escort ra đời tại châu Âu (chỉ có 3 tại Mỹ) với đủ mọi cấu hình từ 2 cửa, 4 cửa, estate, van cho tới cả mui trần. Đến giai đoạn 1990, "ma thuật" cuốn hút người tiêu dùng của Escort đã chạm giới hạn – thời điểm Ford nhận thấy cần một làn gió mới.
Focus nguyên bản (1998)
Kế hoạch tái cấu trúc tập đoàn Ford giai đoạn trước năm 2000 của CEO lúc đó là Alex Trotman yêu cầu họ phải có 1 dòng xe thống nhất để bán tại cả Bắc Mỹ lẫn châu Âu thay vì phát triển 2 bản riêng như Escort. Trọng trách được giao cho phân nhánh Ford châu Âu và chiếc Focus đầu tiên ra đời vào năm 1998.
Về mặt thiết kế, Focus "dứt tình" hoàn toàn với Escort (thân thiện, gần gũi) trước đó với dáng vẻ sắc sảo, hiện đại hơn nhờ ngôn ngữ thiết kế New Edge mới. Hệ thống treo đa điểm thông minh cũng mang lại trải nghiệm ấn tượng, êm ái hơn khi ngồi trong cabin.
Thành công lan rộng
Tương tự Escort, Focus được Ford phát triển để nâng tầm ảnh hưởng của Ford ra toàn cầu. Dòng xe mới của thương hiệu Mỹ được lắp ráp tại nhiều thị trường, trong đó đáng kể là Đức, Tây Ban Nha, Mỹ, Mexico, Nga, Argentina và Brazil. Các cấu hình xe sở hữu lúc đó bao gồm hatchback 2 và 4 cửa, saloon 4 cửa và estate.
Tham dự đường đua rally (1999)
Focus bắt đầu lấn sân sang đua rally tương tự người đàn anh bắt đầu từ Giải World Rally Championship 1999 và nhanh chóng trở thành 1 thế lực đáng gờm. Các phiên bản Focus từ 1999 tới 2010 đã mang về cho Ford 44 chiến thắng trong tổng số 173 lần đua WRC. Sau 2010, Focus bị thay thế bởi Fiesta.
Focus Van Concept (2000)
Ford biến Focus thành 1 dòng van với phiên bản Made in Detroit (MiD) tại triển lãm SEMA 2000. So với bản gốc, mẫu concept gia cố và kéo dài thêm khu vực đằng sau cột B, hạ hệ thống treo xuống thấp hơn 1 chút và thay mâm 18 inch vào. Dù được đánh giá cao với tiềm năng có thể vượt qua đối thủ Chevrolet HHR Panel, concept này không bao giờ được Ford hiện thực hóa.
Focus chạy nhiên liệu hydro (2001)
Phiên bản thử nghiệm của Focus chạy nhiên liệu hydro sử dụng động cơ 90 mã lực ra mắt tại triển lãm Geneva 2001. Thực chất, phiên bản này không chạy trực tiếp bằng loại nhiên liệu này mà sử dụng chúng để tạo điện năng cần thiết cho xe hoạt động. Dù vậy, việc thiếu khả năng tài chính và công nghệ để theo đuổi đến cùng đã buộc Ford khai tử dự án vào giữa thập niên 2000.
Ford Focus ST170 (2002)
Mất 3 năm để hãng xe Mỹ tận dụng các kiến thức thu thập được từ đua rally để phát triển một dòng Focus thể thao hơn. Bản ST170 ra mắt vào năm 2002 sử dụng động cơ 2.0L 4 xy-lanh độ đặc biệt cho công suất 170 mã lực đi kèm hộp số sàn 6 cấp. Dù vậy, trọng lượng quá lớn (1.314 kg) đã ngăn cản phiên bản này mang lại trải nghiệm của 1 dòng hot hatch thực sự.
Focus RS (2002)
Trái với chiếc ST170 được phát triển bởi 2 phân nhánh xe đặc biệt SVE và SVT của Ford, Focus RS được phát triển bởi một nhóm kỹ sư riêng khác biệt hoàn toàn. Bản RS đầu tiên sử dụng động cơ 2.0L 4 xy-lanh 16 van với công suất 212 mã lực đi kèm hệ dẫn động cầu trước.
Focus SVT (2002)
Cả 2 bản ST170 và RS nói trên của Focus đều không được giới thiệu tới khách hàng của Ford tại chính quê nhà của mình, thay vào đó là bản SVT. Về cơ bản, đó vẫn là 1 bản độ của Focus hatchback với một số tinh chỉnh trong khả năng đánh lái và hệ thống treo nhằm mang tới trải nghiệm thể thao hơn.
Focus C-Max (2003)
Tiếp nối con đường mà Renault mở ra cùng Megane, Ford biến Focus thành mẫu xe cho gia đình vào năm 2003 với bản C-Max sở hữu nội thất rộng rãi, thân thiện và khung gầm hoàn toàn mới (được ứng dụng cho Focus thế hệ thứ 2 ra mắt sau đó). Tới năm 2007, Ford biến C-Max thành 1 dòng xe riêng.
Focus thế hệ thứ 2 tại châu Âu (2004)
Triển lãm Paris 2004 là nơi chiếc Focus thế hệ thứ 2 chọn để ra mắt khách hàng tại châu Âu. Tiếc là kế hoạch "hợp nhất" 2 bản Focus lại làm 1 của CEO Trotman không thành hiện thực khi ông đã rời cương vị từ năm 1998, do đó Bắc Mỹ và châu Âu vẫn nhận được 2 phiên bản khác nhau.
Tại châu Âu, Focus chuyển hướng sang hình ảnh mềm mại, tròn trịa hơn trên thế hệ mới, áp dụng cho cả nội và ngoại thất.
Ford Focus Vignale Concept (2004)
Ra mắt cùng Focus thế hệ thứ 2 tại Paris năm 2004 là concept Focus Vignale. Tái hiện lại hình ảnh các dòng xe Vignale cabriolet Ford danh tiếng trước đó, concept Focus sử dụng mui cứng chỉnh điện cùng thiết kế mới lạ, độc đáo xét vào thời điểm bấy giờ.
Focus ST (2005)
Dòng Focus với logo ST quay trở lại vào năm 2005 với động cơ 5 xy-lanh tăng áp do Volvo chế tạo cho công suất 222 mã lực nằm dưới ca pô. Theo đánh giá chung của báo giới toàn cầu vào thời điểm đó, chỉ bổ sung thêm một xy-lanh đã làm thay đổi hình ảnh và trải nghiệm mà dòng ST mang lại rất nhiều theo hướng tích cực hơn.
Focus Coupe-Cabriolet (2006)
Dòng Focus mui trần chính thức đầu tiên được giới thiệu tại Geneva 2006. Dù nghe có vẻ lạ nhưng coupe-cabriolet lúc đó đang là xu thế của thị trường (tương tự như coupe SUV hiện nay) với các hãng xe tại châu Âu như Volkswagen, Renault, Peugeot, Volvo và Vauxhall đều có cho riêng mình ít nhất 1 phiên bản như vậy.
Focus thế hệ thứ 2 tại Bắc Mỹ (2007)
3 năm sau khi bản châu Âu ra mắt, Focus thế hệ thứ 2 bản Bắc Mỹ được giới thiệu tại triển lãm Detroit. Thiết kế xe khác biệt hẳn so với cả người tiền nhiệm lẫn người anh ra mắt trước đó ở bên kia bờ Đại Tây Dương. Khung gầm mới, bỏ đi 2 phiên bản hatchback và estate vì doanh số thấp, cải thiện hiệu suất nhiên liệu và giới thiệu thêm các cấu hình thể thao hơn, Focus đã đánh trúng tâm lý khách hàng Mỹ vào giai đoạn đó, mở ra 1 kỷ nguyên thành công hơn nữa cho dòng xe Ford.
Focus chạy điện (2009)
Ford điện hóa chiếc Focus toàn cầu vào năm 2009 và mang về Mỹ để thử ý kiến của công chúng xem có chấp nhận hướng đi này hay không. Nguyên gốc lấy từ phiên bản Focus ST, bản EV sử dụng mô tơ điện 141 mã lực đi kèm ắc quy lithium-ion 23 kWh và hệ thống treo mới. Tầm hoạt động của xe mỗi lần sạc khá tốt, đạt 130 km. Tỉ lệ phân bố trọng lượng thân xe trước/sau đạt 50:50.
Focus RS thế hệ thứ 2 (2009)
Ford công bố kế hoạch hồi sinh lại RS từ năm 2007 với bản thử nghiệm trình làng vào năm 2008 nhưng tới năm 2009 khách hàng quan tâm tới dòng xe này mới có thể tự mình ngồi sau vô lăng cầm lái. Dù vẫn sử dụng hệ dẫn động cầu trước, động cơ trên RS mới đã được nâng cấp lên loại 5 xy-lanh 300 mã lực mạnh mẽ đi kèm hệ thống treo mới RevoKnuckle giúp mang lại trải nghiệm ấn tượng hơn hẳn trước. Gói độ thân xe mới thêm vào cũng giúp làm nổi bật hình ảnh thể thao của Focus RS lên 1 tầm khác biệt so với đám đông.
Focus RS500 (2010)
Một phiên bản nhanh hơn, mạnh hơn nữa của RS có tên RS500 ra mắt vào tháng 5/2010. Sở hữu công suất 345 mã lực, RS500 được sản xuất giới hạn ở mức 500 chiếc và ngay lập tức trở thành mẫu xe cần có trong garage các nhà sưu tầm vào thời điểm đó nhất là tại châu Âu.
Focus thế hệ thứ 3 (2010)
Sau khi đứng trên bờ vực phá sản và chỉ có thể thoát khỏi đó nhờ sự trợ giúp từ phía ngoài, Ford một lần nữa tìm cách hợp nhất 2 bản Focus châu Âu và Bắc Mỹ và lần này họ đã thành công. Ra mắt tại Detroit vào năm 2010, Focus thế hệ thứ 3 sở hữu ngoại thất mới dựa theo ngôn ngữ thiết kế Kinetic cùng khung gầm được cải tiến có mặt trên Kuga và... Escort (được hồi sinh lại tại Trung Quốc từ 2015).
Focus ST thế hệ thứ 2 (2010)
Không mất nhiều thời gian để Ford ra mắt một phiên bản Focus riêng cạnh tranh với Volkswagen Golf GTI tại châu Âu trong phân khúc hot hatch. Kết hợp hài hòa giữa tính thực tiễn hàng ngày của 1 dòng xe hatchback 4 cửa cùng hiệu suất cao lấy từ động cơ tăng áp 4 xy-lanh 252 mã lực, ST được đánh giá rất cao bởi người tiêu dùng châu Âu đặc biệt là Anh Quốc. Động cơ này sau đó được chuyển lên sử dụng trên cả bản estate của Focus thường.
Focus chạy điện thứ 2 (2011)
Bỏ qua chỉ trích, Ford giới thiệu dòng Focus chạy điện hoàn chỉnh chính thức đầu tiên tại... CES 2011. Sử dụng ắc quy 100 kWh, xe có khả năng chạy 170 km trước khi cần sạc lại – con số rất ấn tượng vào thời điểm đó. Focus EV sau đó bắt đầu được bán ra tại một số khu vực chiến lược tại Mỹ trước khi lấn sân sang châu Âu và cuối cùng... ngưng sản xuất vào năm 2017. Doanh số của Focus chạy điện tại châu Âu đạt... 61 xe trong năm 2016, giảm từ... 70 xe trước đó 1 năm.
Focus RS thế hệ thứ 3 (2015)
Một phiên bản hot hatch nữa của Focus ra mắt vào năm 2015 sử dụng động cơ EcoBoost 2.3L 4 xy-lanh tăng áp cho công suất 350 mã lực đi kèm hệ dẫn động 2 cầu (lần đầu tiên xuất hiện) và hộp số sàn 6 cấp. Xe đặc biệt được ưa chuộng tại quê nhà Bắc Mỹ sau khi được hãng bật đèn xanh mang về bán tại đây (2 thế hệ đầu chỉ có mặt ở châu Âu).
Focus Heritage Edition RS (2018)
Với việc thế hệ Focus RS hiện tại đang bước sang những chương cuối cùng, Ford "chia tay" dòng xe này bằng phiên bản kỷ niệm giới hạn Heritage Edition ra mắt độc quyền tại Anh.